GELENEĞİN BİRİKİMİNDEN YENİ BİR DÜŞÜNCENİN İNŞASINA...

2023-12-04 19:00:00



İhtisas Çalışmaları - Güz 2023 II. Dönem

3 Yüz Yüze ve 3 Çevrim İçi Yeni Ders ile İLEM İhtisas Çalışmaları'nda Güz Dönemi Devam Ediyor!

22 senelik tecrübesiyle sivil akademinin öncülerinden olan İLEM, İhtisas Çalışmaları kapsamında kullandığı yeni formatıyla lisansüstü akademik ilmi üretime ve meselelere yeni bir yaklaşım getiriyor. Açılacak 6 farklı ders ile güncel meselelere daha odaklı ve özgün perspektif oluşturmayı hedefliyor. Bu hedefler doğrultusunda planlanan İhtisas Çalışmaları'nın programlarına katılarak akademik üretimin paydaşı olabilirsiniz.

Disiplinlerarası araştırma usulüne sahip olan İhtisas Çalışmaları, ilmi üretimin kapasitesini arttırmak için yeni bir program ortaya koymaktadır. Bu yeni işleyişe göre İhtisas Çalışmaları Güz 2023 I. ve II. olarak iki dönem sürecek şekilde yeni bir formatla akademik paydaşlarını beklemektedir. 

2023 Güz takviminin II. döneminde farklı disiplinlerden toplamda 6 farklı derse başvuru kabul edilecektir. Derslere dair tüm bilgileri aşağıda yer alan kutucuklara tıklayarak öğrenebilirsiniz.

Katılmak istediğiniz her ders için tek tek başvuru yapmalısınız. Yüz yüze yapılacak programlar 5 hafta boyunca İLEM'in Üsküdar'da yer alan binasında gerçekleştirilecektir.

Son başvuru tarihi 02 Aralık 2023'tür.

Yürütücü: Muhammed Hüseyin Mercan

Başlangıç: 4 Aralık Pazartesi, 19.00 - 20.00 / 5 Hafta (Dersler 5 hafta boyunca aynı gün ve saatte çevrim içi olacak şekilde gerçekleşecek)

Ders Hakkında

Bu derste İslamcılık düşüncesinde siyasal düzen yaklaşımı ekseninde bir tartışma yürütülecektir. İslamcılık düşüncesini benimseyen yapıların toplumsal hareket olduğu yönündeki ana yaklaşım, bu yapıların siyasal bağlamını ve düzen ile kurduğu ilişkinin genelde göz ardı edilmesini beraberinde getirmektedir. Halbuki, İslamcılık düşüncesini ve İslamcı yapıları diğer dini oluşumlardan ayıran temel özellik düzen inşasına dair gündemleridir. Buradan hareketle, beş haftalık ders boyunca İslamcılık fikrinin ne olup ne olmadığına dair temel bir tartışma ve akabinde İslamcılığın siyaset ve siyasalla kurduğu ilişki çerçevesinde dünya siyasetindeki konumlanması analitik ve karşılaştırmalı bir perspektiften ele alınacaktır.

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     1. Hafta - İslamcılık Ne Değildir?

     2. Hafta - Siyaset ve Siyasal Sarmalında İslamcılık

     3. Hafta - Uluslararası Düzenin Değişen Doğası ve İslamcılık

     4. Hafta - İslamcılık ve Alternatif Düzenin İmkânı

     5. Hafta - İslami Hareketler ve Düzen İlişkisi

Yürütücü: Alim Yılmaz

Başlangıç: 9 Aralık Cumartesi, 16:30-18:00 (5 hafta boyunca aynı gün ve saatte çevrim içi düzenlenecektir.)

Ders Hakkında

Bu programın amacı siyaset ve ahlak felsefesi alanında yer alan bazı temel konu ve kavramlara ilgi duyan, devletin mahiyeti, toplumun nasıl bir arada yaşadığı, adaletin nasıl tesis edilmesi gerektiğine dair tarihsel olarak ortaya atılan temel teori ve görüşlerin neler olduğu ve bu görüşlerin çağdaş siyaset felsefesinde yeniden nasıl oluşturulduğu gibi hususlara ilgi duyan bireyleri bir araya getirerek programda öneriler temel okuma metinleri üzerinde yapılacak tartışmalarla belli bir anlayışın geliştirilmesi amaçlanmaktadır.

Anılan amacı gerçekleştirmek için önerilecek metinler okunacak ve bu metinlerde yer alan teorik çerçeve ilgili kavram, yaklaşım ve kullanılan dil bakımından değerlendirilecektir. Bu durumda çalışmanın literatür taraması ve okunarak analiz edilmesi temel yol olarak benimsenmiştir. Bu çalışmanın içeriğini siyaset, devlet, adalet , birey ve toplum gibi temel konular oluşturmaktadır

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     1. Hafta - Bili, sosyal bilim ve temel felsefi yaklaşımlar!

     2. Hafta - RAWLS, John (2017). Bir Adalet Teorisi, Çev: Vedat Ahsen Coşar, Ankara: Phoenix Yayınları.

     3. Hafta - NOZİCK, Robert (2006). Anarşi, Devlet ve Ütopya, Çev: Alişan Oktay, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

     4. Hafta - SCHMITT, Carl (2006). Siyasal Kavramı, Çev: Ece Göztepe, İstanbul: Metis Yayınları.

     5. Hafta - ADORNO, Theodor W. ve Max Horkheimer (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği, Çev: Nihat Ünler ve Elif Öztartan Karadoğan, İstanbul: Kabalcı Yayınları.

Yürütücü: Elmin Aliyev

Başlangıç: 7 Aralık Perşembe, 17.00 - 18.30 / 5 Hafta (Dersler 5 hafta boyunca aynı gün ve saatte yüz yüze olacak şekilde gerçekleşecek)

Ders Hakkında

Bu dersin öncelikli amacı; günümüzün sanat ve düşünce ortamlarında genellikle “eser” veya “mistik tecrübe” bağlamında değerlendirilen İslam sanatlarını teori, metodoloji ve sosyo-politik yansımaları açısından mercek altına almak, gerek ontolojik gerekse de epistemolojik düzlemde gözlenen eksen kaymalarını, hatta eksen yoksunluğunu müzakereye açmaktır. Böylece çağdaş dönemde öne çıkan kavram ve meselelerin yerli yerince kavranması ve düşünürler muvacehesinde bunlara ilişkin eleştirel analizlerin ve orijinal yorumların katılımcılar tarafından üretilebilmesi hedeflenmektedir.  Derste kısa bir arka plan bilgisinin ardından meseleler görsel ve yazılı kaynaklar ışığında tahlil edilecektir. Hedeflenen bilgi ve tahlil seviyesinin yakalanması açısından haftalık okumaların (ortalama 100-150 sayfa) titizlikle tamamlanması gerekmektedir.

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     1. Hafta - Amelî Hikmetin Bir Uzantısı Olarak Sanat

     2. Hafta - Modernizm Çerçevesinden İslam Sanat Düşüncesi

     3. Hafta - Postmodern Tepki: Tradisyonalist Akımın Oluşumu

     4. Hafta - İslam Estetiğinin Temel İlkelerine Dair Ezberler

     5. Hafta - “Yenilik” Modası ve İsim-Müsemma Uyumsuzluğu

Yürütücü: Fatma Kızıl

Başlangıç: 8 Aralık Cuma, 16.30 - 18.00 / 5 Hafta (Dersler 5 hafta boyunca aynı gün ve saatte çevrim içi olacak şekilde gerçekleşecek)

Ders Hakkında

Bu derste, Batı’da genelde İslamî ilimler özelde ise hadis, siyer ve fıkıh sahasında yapılan akademik çalışmaların başlangıcı ve tarihî aşamaları, ekoller, oryantalist paradigmaya yön veren isimler, tekrar eden temel iddialar, araştırmaların dayandığı öncül ve yöntemler incelenecektir. Batı’da hadis usulüne alternatif olarak geliştirilen ve çeşitli çalışmalarda kullanılan tarihlendirme yöntemlerine bir ders ayrılacak, ayrıca bu yöntemler arasından müşterek râvi merkezli isnad-metin analizi yönteminin uygulama aşamaları ve klasik usulle mukayesesi de metinler ve örnekler üzerinden incelenecektir. Böylece hangi sahada çalışmalarını sürdürdüğünden bağımsız olarak katılımcıların, rivayet sistemi ve bir haberin rivayet tarihi hakkında değerlendirme aşamaları hakkında başlangıç seviyesinin üzerinde bir bilgi ve pratiğe sahip olmaları hedeflenmektedir. Derste ayrıca İslamî ilimlerle “dışarı”dan meşguliyetin ulaşılan sonuçlara etkisi vurgulanarak genel olarak bilginin epistemik cemaatlerin ürünü olması, sosyal bilimlerde sübjektivite konularına da değinilecektir.

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     1. Hafta - Batı’da Akademik İslam Araştırmaları: Tarihî Süreç, Bir Paradigma Olarak Oryantalizm ve Oryantalist Paradigmanın Öncülleri

     2. Hafta - Batı’da İslam Araştırmalarında Ekoller, Önemli İsimler, Dile Getirilen Temel İddialar, Bunların Hadis Değerlendirmelerine Etkisi

     3. Hafta - Tarihlendirme Yöntemleri

     4. Hafta - Rivayet Sistemi, Müşterek Râvi Merkezli İsnad-Metin Analizi I

     5. Hafta - Rivayet Sistemi, Müşterek Râvi Merkezli İsnad-Metin Analizi II

Yürütücü: Cenk Beyaz

Başlangıç: 5 Aralık Salı, 17.30 - 19.00 / 5 Hafta (Dersler 5 hafta boyunca aynı gün ve saatte yüz yüze olacak şekilde gerçekleşecek)

Ders Hakkında

Sosyal bilimler alanında lisansüstü düzeyde öğrenim gören öğrencilerin nitel araştırma yöntemlerinden daha fazla istifade edebilmeleri için yürütülecek olan bu derste, nitel araştırma yönteminin derinlemesine mülakat, katılımlı gözlem ve odak grup gibi veri elde etmenin temelini oluşturan esas yolları izah edilecektir. Bunun yanı sıra veri analizi sürecinde önemli bir işleve karşılık gelen nitel araştırmalarda sıkça kullanılan desenlerden etnografi, fenomenoloji, gömülü teori ve vaka çalışması üzerinde durulacaktır. Nitel verinin analiz edilme yöntemleri üzerinde durularak güncel örneklerle sadece teorik bilgi ile yetinilmeyerek uygulamalı biçimde mini bir saha araştırması yaptırılacaktır. Bu ders sonunda katılımcılardan nitel araştırmanın yazımına odaklanılarak yaptıkları saha araştırmalarının raporlaştırılması istenmektedir. Böylelikle giriş düzeyinde nitel araştırmaların nasıl yapıldığına dair teorik bilginin paylaşılması ile birlikte bu bilginin pratize edilerek mini bir saha araştırmasına dönüştürülmesi gerçekleştirilebilecektir.

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     1. Hafta - Nitel Araştırmaya Giriş (Nitel araştırmanın doğası ve mantığı, araştırma tasarımı, konu, soru, kapsam belirleme, literatürde konumlandırma, yöntem unsurları, metodoloji)

     2. Hafta - Nitel Araştırma Desenleri (Etnografi, Fenomenoloji, Gömülü Teori, Vaka Çalışması)

     3. Hafta - Veri Toplama (Evren, örneklem belirleme, katılımlı gözlem, derinlemesine mülakat, odak grup)

     4. Hafta - Veri Analizi (Kodlama, güvenirlik, geçerlilik)

     5. Hafta - Nitel Araştırmalarda Yazım

Yürütücü: Cem Koray Olgun

Başlangıç: 6 Aralık Çarşamba, 17.00 - 18.30 / 10 Hafta (Dersler 10 hafta boyunca aynı gün ve saatte yüz yüze olacak şekilde gerçekleşecek)

Ders Hakkında

Bu program, dijital sosyoloji alanında bir atölye çalışması yapma amacıyla oluşturulmuştur. Bilgi toplumu, ağ toplumu ve dijital toplum kavramlarının tarihsel sürecinden hareketle ortaya çıkmış olan dijital sosyoloji yaklaşımı günümüzde dijital dönüşümü anlamak için gerekli kuramsal ve metodolojik araçlara sahiptir ve interdisipliner katkılara da açıktır. Öğrenciler de bu programla birlikte dijital sosyoloji literatürüne ilişkin derinlikli okumalar ve tartışmalar yapacaklardır. Bu anlamda atölye düzenli ve aktif katılım gerektirmektedir. Bu aşamanın sonunda ise öğrencilerden atölye sürecinde kendilerinin belirledikleri özgün bir araştırma konusu üzerinden akademik makale/çalışma vb. üretmeleri beklenmektedir.

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     1. Hafta - Dijital Sosyoloji 

     2. Hafta - Enformasyon Toplumundan Dijital Topluma: Kuramsal Temeller

     3. Hafta - Dijital Teknolojiler ve Dijital Dönüşüm

     4. Hafta - Dijital Sosyoloji Nasıl Çalışılabilir? Yöntem üzerine Tartışmalar I

     5. Hafta - Dijital Sosyoloji Nasıl Çalışılabilir? Yöntem üzerine Tartışmalar II

     6. Hafta - Dijital Ekonomi: Alternatif Bir Ekonomi Mümkün mü?

     7. Hafta - Dijital Eşitsizlikler ve Dijital Bölünme (Digital Divide) Tartışmaları

     8. Hafta - Dijital Tüketim, Dijital Oyunlar ve Dijital Kültür

     9. Hafta - Dijital Toplumun Geleceğini Tahayyül Etmek: Sunumlar I

     10. Hafta - Dijital Toplumun Geleceğini Tahayyül Etmek: Sunumlar II