GELENEĞİN BİRİKİMİNDEN YENİ BİR DÜŞÜNCENİN İNŞASINA...

Yürütücü: Cem Koray Olgun

Başlangıç: 17 Ekim Perşembe, 17.00 - 18.30 / 5 Hafta (Dersler 5 hafta boyunca aynı gün ve saatte yüz yüze olacak şekilde gerçekleşecektir)

Bu ders bilgi toplumu tartışmalarından başlayarak, dijital toplum tartışmalarına kadar geçen tarihsel süreci dikkate alarak dijital bölünme, dijitalleşme ve dijital dönüşüm tartışmalarına odaklanmaktadır.  Dijitalleşme ve dijital dönüşümün bireyler ve toplumlar üzerindeki etkisinin sosyolojik olarak incelenmesi oldukça önemlidir. Dijital sosyoloji de bu değişimi anlamak için kullanılan ve siber sosyoloji, internet sosyolojisi, sosyal medya sosyolojisi gibi kavramları da kapsayan çatı bir kavramdır. Öğrenciler bu derste dijital sosyoloji perspektifinden hareketle dijitalleşmenin birey ve toplum üzerindeki kültürel, sosyal, ekonomik etkileri hakkında bilgi edinecekler, dijitalleşme ve dijital bölünme kavramlarını öğrenecekler ve dijital dönüşüm üzerine tartışabileceklerdir.

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     Haftalık Ders Programı:

     1. Hafta - Enformasyon Toplumundan Dijital Topluma: Kuramsal Temeller

     2. Hafta - Dijital Teknolojiler ve Dijital Dönüşüm

     3. Hafta - Dijital Eşitsizlik ve Dijital Bölünme (Digital Divide) Tartışmaları

     4. Hafta - Dijital Ekonomi:  Alternatif bir Ekonomi Mümkün mü?

     5. Hafta - Dijital Tüketim, Dijital Oyunlar ve Dijital Kültür

Yürütücü: Mesut Bostan

Başlangıç: 15 Ekim Salı, 18.00 - 19.30 / 5 Hafta (Dersler 5 hafta boyunca aynı gün ve saatte yüz yüze olacak şekilde gerçekleşecek)

Ders Hakkında:

Bu ders dizisi, Türk sinemasının gelişimine derinlemesine bir bakış sunarak, özellikle Metin Erksan, Lütfi Akad, Ertem Eğilmez, Halit Refiğ, Yılmaz Güney ve Yücel Çakmaklı gibi yönetmenlerin eserleri ve yaklaşımları üzerinden kapsamlı bir inceleme yapmayı amaçlamaktadır. Bu seminerler, Türk sinemasında yaygın olan yüzeysel eleştirilerin ötesine geçerek, sinemamızın köklü yapısını ve geleneksel unsurlarını daha iyi kavrayabilmek için akademik ve eleştirel bir perspektif sunacaktır. Ders, Türk sinemasının geleneksel yapısına soğukkanlı bir yaklaşımla bakmanın önemini vurgularken, katılımcılara bu yönetmenler üzerinden sinemamızın tarihsel ve kültürel bağlamını anlamlandırma fırsatı sunacak. Ayrıca, geçmişin sinemasının eleştirisi ve günümüz sinemasıyla bağlantıları tartışılacak, özellikle geleneksel Türk sinemasının güncel ürünlere etkisi üzerinde durulacaktır.

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     Haftalık Ders Programı:

     1. Hafta - Türk Sinemasının Temel Özellikleri     

     2. Hafta - Türk Sinemasında Önemli Bir Düşünsel Odak: Metin Erksan

     3. Hafta - Sosyal Sorunlara Soğukkanlı Bir Yaklaşım Denemesi: Lütfi Ömer Akad

     4. Hafta - Güncel Sorunlar Konusunda Belirgin Yaklaşımlar: Halit Refiğ ve Yılmaz Güney

     5. Hafta - Türk Sinemasının Milli Sinemacısı: Yücel Çakmaklı

Yürütücü: Ali Minarlı

Başlangıç: 14 Ekim Pazartesi, 19.00 - 20.30 / 5 Hafta (Dersler 5 hafta boyunca aynı gün ve saatte yüz yüze olacak şekilde gerçekleşecek)

Okuma Grubu Hakkında:

Dersin amacı toplumsal gerçekliğin bir yansıması olan müziğe sosyolojik bir bakış açısı kazandırmaktır. Müziğe sadece sanatsal bir yaratı ya da bir duygulanım nesnesi olarak bakmanın dışında olgunun toplum ile olan ilişkisini ön plana koyan bir yaklaşım geliştirmektir. Böylelikle, temel yaklaşımlar dahilinde müzik olgusuna yönelik sosyolojik bir analiz imkanını ortaya çıkarmaktır. Birey-toplum-doğa etkileşiminde müziğin teşkil ettiği konumu sorunsallaştırmak da dersin bir diğer amacını oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, müziğin söz konusu etkileşim alanı içerisindeki yerinin tespit edilmesi hedeflenmektedir. Çağdaş toplumsal gerçekliği biçimlendiren küreselleşme, kültür, kimlik, ekonomi ve politika gibi temaların müzikle ilişkisinin farklı toplumlardaki örnekler üzerinden anlaşılması amaçlanmaktadır.

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     Haftalık Okuma Grubu Programı ve Okunacak Eserler:

     1. Hafta - Clastres, Pierre. “Yay ve Sepet”, Devlete Karşı Toplum

     2. Hafta - Attali, Jacques. Gürültüden Müziğe

     3. Hafta - Ayas, Güneş. Müzik Sosyolojisi Sorunlar Yaklaşımlar Tartışmalar

     4. Hafta - Adorno, Theodor W. Müzik Yazıları

     5. Hafta - Stokes, Martin. Aşk Cumhuriyeti Türk Popüler Müziğinde Kültürel Mahrem

Yürütücü: Kamuran Gökdağ

Başlangıç: 17 Ekim Perşembe, 18.00 - 19.30 / 5 Hafta (Dersler 5 hafta boyunca aynı gün ve saatte çevrim içi olacak şekilde gerçekleşecektir)

Bu okuma grubunun temel amacı, İbn Haldûncu bir sosyal-bilim metodolojisini yeniden tartışmak ve analiz etmek için İbn Haldûn’un Mukaddime adlı eserinde geliştirdiği Umrân İlmini çağdaş ilimlere referansla ayrıntılı bir şekilde incelemektir. Bu yönüyle Mukaddime, tarih, toplum, ekonomi, siyaset ve kültür araştırmalarında oldukça özgün ve günümüze kadar etkili olan umrân ilmi adında bir sosyal-bilimler metodolojisi kitabıdır denilebilir. Çünkü Mukaddime’nin ana omurgasını oluşturan umrân ilmi yalnızca bir ilmin adı değil, aynı zamanda bugün radikal bir şekilde birbirinden ayrışan sosyal bilimleri kuşatan elverişli bir metodolojinin de adıdır. Bu metodolojinin kendi bütünlüğü içerisinde anlaşılabilmesi için, onun temel nesnesi olan sosyo-politik yaşam ve bu yaşamın ilişenleri olarak asabiyet, bedâvet ve hadâret, mülk ve siyaset gibi taşıyıcı kavramlar ile bu kavramsal içeriklerin farklı düzeylerde görünür kıldığı ilimler, kültür, ekonomi, iktidar, üretim ve tüketim biçimleri gibi hallerin birbiriyle ilişkisi içinde anlaşılması gerekir.

Dolayısıyla bu ders Mukaddime’nin ayrıntılı bir okumasına dayanacaktır. Bu derste kısa bir arka plan bilgisinin ardından Mukaddime bölüm bölüm incelenecek ve tahlil edilecektir. Dönemin sonunda hedeflenen analiz seviyesinin yakalanması açısından haftalık okumaların (ortalama 100 sayfa) mutlaka tamamlaması gerekmektedir. Ancak haftalık okumaların derste tahlili ve tartışılmasının ardından çıkarılacak notların dönem sonunda gözden geçirilmesiyle 12-15 sayfalık bir genel değerlendirme yazısının yazılması dersten en üst seviyede verim alınmasını sağlayacaktır.

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     Haftalık Okuma Grubu Programı:

     1. Hafta - Bir İlim Birkaç İlke ve Birçok Mesele: Umrân İlmi’nin Konusu, İlkeleri ve Meseleleri

     2. Hafta - Toplumsal Varoluş Biçimleri ya da Umrân

     3. Hafta - Siyasal Varoluş Biçimleri ya da Mülk

     4. Hafta - Üretim ve Tüketim Biçimleri ya da Ekonomi

     5. Hafta - Epistemolojik Varoluş Biçimleri ya da İlimler

Yürütücü: Muhammed Esat Altıntaş

Başlangıç: 18 Ekim Cuma, 16.00 - 17.30 / 5 Hafta (Dersler 2 haftada bir olacak şekilde 5 ders boyunca aynı gün ve saatte yüz yüze olacak şekilde gerçekleşecektir)

Bu okuma grubunda amaç Türkiye’deki din eğitiminin serencamını önemli görevlerde bulunmuş, mühim hadiselere şahitlik etmiş insanların hatıratları üzerinden incelemektir.  Zira hatıratlar, resmi belgelere yansımayan, ihmal edilen veya göz ardı edilen yönleri açığa çıkaran tamamlayıcı önemli kaynaklardır. Cumhuriyet devrinde dinle alakalı meselelerle ve din eğitiminin ele alınma biçimleriyle uğraşanların bu mühim hatıratlardan öğrenebileceği çok şey vardır.  Önemli kişilerin döneme dair tecrübelerini, düşündüklerini, hissettiklerini bu hatıratlar üzerinden ele almak dönemin olaylarını ve gözden kaçan hususlarını anlayabilmek açısından faydalı olacaktır.  Bu tür metinlerde her yazar kendi bakış açısından konuları işlemektedir. Bu sebeple aynı döneme ait farklı yazarlardan karşılaştırmalı okuma yapılacaktır. Ayrıca bu hatıratlar aynı zamanda o yazarın tüm ömrünün birikimini, yaşantılarını, tavsiyelerini birinci elden öğrenmemizi sağlayan kıymetli eserlerdir. Atölyeden en üst seviyede verim alınabilmesi için talebelerden yoğun okumaların (her bir ders için ortalama 250-300 sayfa) titizlikle yaparak gelmeleri, ders sürecindeki müzakerelere aktif katılımları ve derslere düzenli devam etmeleri beklenmektedir. Derste tahlili yapılan hatıratlar ışığında belirli alt sorularla ilgili metinler kaleme alınacaktır. İleriki zamanlarda hatıratlarla ilgili açıklama, not ve indeksleri içeren çok daha kapsamlı bir Tübitak projesi geliştirilmesi de hedeflenmektedir.  

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir. Haftalık okumaların yapılması için eserlerin temini öğrenciler tarafından yapılmak zorundadır. 

     Haftalık Okuma Grubu Programı:

     1. Hafta - Ali Ulvi Kurucu Hatıralar I. Cilt

     2. Hafta - İsmail Kara- Sözü Dilde Hayali Gözde (Not: Katılımcıların ciddi bir hazırlık yaparak geleceği bu ders, İsmail Kara hocamızın katılımıyla gerçekleştirilecektir.)

     3. Hafta - Ali Kemal Saran- Omuzumda Hemençe & Cumhuriyet Devrinde Bir Medrese Talebesinin Hatıraları

     4. Hafta - Mahir İz-Yılların İzi

     5. Hafta - Tayyar Altıkulaç-Zorlukları Aşarken I. Cilt

Yürütücü: Esra Çifci

Başlangıç: 16 Ekim Çarşamba, 17.30 - 19.00 / 5 Hafta (Dersler 5 hafta boyunca aynı gün ve saatte yüz yüze olacak şekilde gerçekleşecektir)

Modern Batı düşüncesinin temelleri genelde Batı’nın kendi dinamiklerinin bir ürünü olarak değerlendirilmiştir. Ancak son yıllarda yapılan çalışmalarda, Batı’nın sömürgeciler ve misyonerler aracılığıyla 16.-18. yüzyıllar arasında Batı dışındaki medeniyetlerle karşılaşma ve etkileşim sürecinin, modern Batı düşüncesinin inşasında önemli bir rol oynadığı gün yüzüne çıkmaya başlamıştır. Bu derste, modern Batı düşüncesinin inşasında temel faktör olan akıl-vahiy, kilise-devlet, sekülerizm ve din ayırımlarının oluşumunda Doğu’nun özellikle de Çin ve özellikle Konfüçyanizm’in oynadığı kilit rol ele alınacaktır. 16. ve 18. yüzyıllar arasında Cizvit misyonerlerinin Çin’le kurduğu entelektüel temasların, Batı’daki sekülerizm ve din ayrışmasındaki rolü ve modernleşme sürecine katkısı tartışılacaktır. Bu bağlamda, Konfüçyanizm’in Aydınlanma dönemi düşünürleri üzerindeki etkisi ve modern düşünceye yansıyan izlerine odaklanılacaktır. Katılımcıların, Doğu ve Batı arasındaki düşünsel bağları keşfetme fırsatı bulacağı bu derste, kültürlerarası etkileşimlerin modern düşünceyi nasıl şekillendirdiğine dair genel bir perspektif edinmeleri ve eleştirel bir bakış açısı geliştirmeleri hedeflenmektedir. Haftalık okumalar ve müzakerelerle desteklenecek olan program, katılımcıların analitik düşünme ve araştırma becerilerini geliştirmelerine katkı sağlayacaktır. Dersin sonunda, katılımcıların modern düşüncenin yapı taşlarını oluşturan Doğu-Batı ilişkilerini ve bu süreçte Çin’in oynadığı rolü çok boyutlu bir perspektiften değerlendirebilmeleri hedeflenmektedir.

Ders lisansüstü öğrencilerin ve lisans eğitimlerinin son aşamalarında olan öğrencilerin başvurusuna açıktır. Oturumlar okuma ve tartışma merkezli olacağı için katılacak öğrencilerin alana dair ilgileri ve birikimleri önem arz etmektedir.

     Haftalık Ders Programı:

     1. Hafta - Düşünsel Temeller: Hristiyan Avrupa’nın Temeli olarak Akıl ve Vahiy İlişkisi

     2. Hafta - Akıl ve Vahiy Arasında Çatışma: Rönesans ve Reform Döneminde Siyasi ve Düşünsel Dönüşüm

     3. Hafta - Doğudan Yükselen Ses: Erken Kolonyal Dönemde Çin Açılımı ve Misyonerlik Faaliyetleri

     4. Hafta - Çin ve Konfüçyanizm’in Avrupa’daki Yankıları: Doğu Hayranlığı, Aydınlanma ve Akıl-Vahiy İlişkisine Yeni bir Bakış

     5. Hafta - Din Olgusunun Evrimi ve Seküler Düşüncenin İnşasında Konfüçyanizm'in İzleri